Το ροχαλητό στον ύπνο, όταν είναι συνεχές και έντονο, θεωρείται πλέον μια δυνητικά επικίνδυνη πάθηση, με πολλές παράπλευρες απώλειες : υγείας, οικογενειακές, κοινωνικές και οικονομικές ,που σπάνια όμως αντιμετωπίζεται με τη σοβαρότητα που χρειάζεται. Δημιουργείται συνέπεια κάποιας απόφραξης στις ανατομικές περιοχές του ανώτερου αναπνευστικού ( ΩΡΛ) και για την εκδήλωσή του ευθύνονται, συνήθως, περισσότεροι από έναν παράγοντες
Ποικίλει σε ένταση (60-90 decibels), συχνότητα και βαρύτητα από άτομο σε άτομο : κάποιες φορές είναι αθώο και ευκαιριακό ,που δεν χρειάζεται αντιμετώπιση, επίμονο, συνεχές (περισσότερο από 3-4 βραδιές την εβδομάδα) και έντονο, σε πιο σοβαρές καταστάσεις, με ακραία εκδήλωση του την υπνική άπνοια. Είναι μια πάθηση όμως που μπορεί να αντιμετωπισθεί.
Πως ορίζεται όμως το Ροχαλητο ;
Είναι ο θόρυβος που παράγεται στη διάρκεια του ύπνου, από τη δόνηση των μαλακών μορίων της μύτης ,του φάρυγγα και κυρίως υπερώας , της σταφυλής και γλώσσας , όταν ο εισπνεόμενος αέρας περνάει από ένα στενωμένο αυλό . Το απλό αθώο και ευκαιριακό ροχαλητό δεν χρειάζεται καμία απολύτως αντιμετώπιση. Το συνεχές όμως και επίμονο ,που συμβαίνει πάνω από 3-4 βραδιές την εβδομάδα είναι παθολογικό και πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν νόσος.
Σύνδρομο υπνικής άπνοιας:
Απνοια (Apnea): Το σταμάτημα της αναπνοής στον ύπνο,λόγω απόφραξης στο επίπεδο της μύτης ή του στόματος-φάρυγγα , που διαρκεί πάνω από 10’’.
Υπόπνοια (Hypopnea) : Κάθε επεισόδιο ελάττωσης του αέρα της αναπνοής στη διάρκεια του ύπνου πάνω από το 50% που διαρκεί πάνω από 10’’. Συνοδεύεται συνήθως από πτώση του κορεσμού του αίματος σε οξυγόνου.
Η υπνική άπνοια διακρίνεται σε:
Αποφρακτικού τύπου ( το 95% των περιστατικών):
Οφείλεται σε κάποιου βαθμού απόφραξη στο ανώτερο αναπνευστικό (Μύτη ,Φάρυγγας, Στόμα, Λάρυγγας).
Κεντρικού τύπου ( το 5% των περιστατικών): Οφείλεται σε βλάβη του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και έλλειψη συντονισμού του εγκεφάλου με τους αναπνευστικούς μύες του θώρακα.
–Μικτούoύ τύπου :‘Εχει στοιχεία κεντρικής αιτιολογίας και απόφραξης συγχρόνως .
–Δείκτης Απνοιας-Υπόπνοιας (ΑΗΙ) : Ο αριθμός των απνοικών και υπο-απνοικών επεισοδίων (αποφρακτικά, κεντρικά και μικτά) ανά ώρα ύπνου , όπως μετριούνται με τη μελέτη ύπνου.
Ο δείκτης ΑΗ καθορίζει και τη βαρύτητα-σοβαρότητα της υπνικής άπνοιας:
1 .Ηπια, δείκτης 5-15 .
2.Μέτρια ,δείκτης 15-30 και
3.Σοβαρή ,δείκτης πάνω από 30.
Ανάμεσα στο απλό ροχαλητό και στο σύνδρομο της υπνικής άπνοιας υπάρχει μια ενδιάμεση κατάσταση που ονομάζεται σύνδρομο αντίστασης των ανωτέρων αναπνευστικών οδών (Upper Airway Resistence Syndrome UARS). Ο ασθενής που πάσχει απ’ αυτό δεν έχει επεισόδια άπνοιας ή υπόπνοιας ή έχει πολύ λίγα, παρουσιάζει όμως αρκετές αφυπνίσεις στη διάρκεια του ύπνου. Είναι πολύ δύσκολο να τεθεί η διάγνωση γιατί απαιτεί ειδικές τεχνικές μέτρησης της πίεσης του αναπνεόμενου από τη μύτη αέρα ή της πίεσης στον οισοφάγο.
Δείκτης ΒΜΙ : Δείκτης μέτρησης του βάρους σώματος ενός ατόμου που υπολογίζεται από το βάρος σε χιλιόγραμμα και το ύψος σε μέτρα. Προκύπτει από τη διαίρεση το Βάρους με το τετράγωνο του Ύψους Β/Υ2 και βάσει αυτού ένα άτομο χαρακτηρίζεται
Δείκτης < 18,5 Ολιγοβαρές
Δείκτης 18,5-25 Φυσιολογικό
Δείκτης 25-30 Υπέρβαρο
Δείκτης > 30 Παχύσαρκο